Rus (russ ili russen), divlji konj zbog koga smo se odlučili na tabananje Gotlandom. Na slici je pripitomljena verzija.

U pokušaju da tabananjem ostvari sponu između planinarenja i potrage za jedinim preostalim krdom divljih konja u Evropi, Zgembo Zavraka je tonuo u krv i pepeo istorije Gotlanda, padao u zarobljeništvo rauka - kamenog naroda i grilan od strane urednika zato što nije bio na visini zadatka. A da je bilo visoko, bilo je... bar na karti.

- Kako nije, tabanalo se... Nije nego tabanalo! TA - BA - NA - LO!!! Jeb... te gluha! Dobro, dobro, napisat ću... Hoću!!! Ajde, bi'će fino... i kulturno!!!
Ups... izvinjavam se! Bio je to razgovor sa urednikom, navalio k'o neslan da mu napišem referat na petnaest strana o divljim konjima. Bih, ali da mu referat bude fin i kulturan, e, tu se malo preračunao! Jedino da probamo ovako, ja pišem, a vi me ispravljate pa da vidimo hoće li "proć".
Dakle, dragi naši čitaoci, javljamo se direktno iz... gdje ono bi... ihhh...
- 57°23'58.63"N, 18°32'9.45"E.
- Hvala!
Povod našem javljanju je životinja na slici gore. Odmah da upozorimo, ne radi se o bilo kakvoj životinji. Ta životinja... ma, ne konkretno ta... dakle, taj model bio je razlog zbog koga smo se uputili na Gotland, jedan otok gotovo u sred Baltičkog mora. Gotland sticajem istorijskih okolnosti ("ko se zadnji smije, najslađe se smije") pripada Švedskoj, a mogao je jednako lako pripadat Rusiji, Danskoj ili Njemačkoj. Poznat je po tome što se tu nalazi jedino preostalo krdo divljih konja u Evropi. Divljih, bolje reći podivljalih konja nađe se tu i tamo, ali je ovo, kako tvrde, jedino genetski samoodrživo krdo konja koji su oduvijek bili divlji.
Uredniče, hoće'l valjat ovo? (Ako nevalja, j... ga!)
Ako ste spremni lomatat se sa nama preko stijena i hridina Gotlanda u potjeri za preostalim rusima, onda... Idemo!

Za razliku od ostale Skandinavije gdje dominira granit, Gotland je građen od krečnjaka sa izrazitom fosilnom strukturom

Idemo lagano, izokola, da ne polomimo šljuke* na ovom terenu. Gotland se nalazi kojih 400-450 KM (konvertibilnih maraka, u "ekonomik" klasi) vožnje istočno od istočne švedske obale. Bit će da istočno od zapadne i ne može bit, ne bi štimalo. Ili može..? Preračunato u vrijeme, to je otprilike 3h plovidbe. Kad mu uzmemo mjeru, otok ispadne cca 50 km u širinu i cca 140 km u visinu, pošto stoji gotovo uspravno na geografskoj karti. Gotland je, osim po divljim konjima, poznat po najvećem broju sunčanih sati u ovom, suncem i toplotom oskudnom regionu. Osim te dvije znamenitosti, poznat je... ili, hajdemo reći da je to sasvim normalno, s obzirom na to koliko ti ljudi cijene svoje prirodno, kulturno i historijsko naslijeđe, ali mi ćemo mu to ubrojati u znamenitosti - dakle, poznat je po svojih, na toj relativno maloj površini rasutih 26 prirodnih rezervata, jednom nacionalnom parku na otočiću Gotlands Sandön (Pješčani otok) na sjeveru, te još pet, šest, iz raznih razloga zaštićenih zona raspoređenih po nalijegajućim otočićima okolo. Takva, za naše pojmove vrtoglava zasićenost zaštićenim područjima može se učiniti pretjerana. Ali, s obzirom na karakteristike otoka i njegovu značajnu biološko-geološku izdiferenciranost od ostale Skandinavije, te ono što smo sami mogli "snimiti", nije čudo što čitav otok nije nacionalni park.
Valja l' 'vako, uredniče? >

*Šljuci - narodni izraz za kosti (uglavnom donjih) udova

Ulazak u kamenu tvrđavu kamenog naroda - rauka

Haj'mo obući kaljače, jer to s obzirom na količinu krvi i pepela najbolje paše, i malo progazati po istoriji ovoga kraja (rekli smo da put do divljih konja nije jednostavan). Balkan je "Vrt ciklama"* kavi su se ovdje vodili ratovi između rusa, poljaka, šveđana, danaca, nijemaca... Otokom su harali i jedni i drugi, podizali ga, rušili, podizali, palili, podizali, rušili, podizali, palili, podizali, rušili, podizali, palili... Pazi ovo, k'o rap, jiiihaaaa, ožeži!!!
Hmm... pardon!
Zbog pozicije koja je tada, pa i u najnovije doba, prepoznata kao strateška, svaki put kad bi neka sila u regionu dovoljno ojačala, dala bi se u osvajanje otoka. A osvajanje je bilo u ritmu rapa, mada to tada niko nije ni shvatao. Nebitno! Sve dok nekoj od velesila ne bi (luđačka)košulja postala pretijesna, na otoku je vladao mir i prosperitet kome je isto tako na ruku išla ta strateška pozicija, tako da je u nekim periodima otok, tačnije grad Visby bio ekonomski i tgovački najjači centar sjeverne Evrope...
Ja mislim da urednik sad cvjeta kad čita ovo. Ali će ga ovo koštat. Uredniče, "kultura košta!*" >

*Vrt ciklama, idilično penjalište kod Drežnice
*Glumac Zijah Sokolović (Glumac je... glumac je glumac!)

Raskoš krečnjaka. Erozija je samo fizika, ovo je fikcija

Neka nam još kaljača na nogama!
"Glavni grad" otoka je Visby. Zašto na pivskim flašama piše Wisby, nije mi sasvim jasno. Moja Hamša (isto Zavraka, djevojačko Sikirica), misli da je duplo "v" jal' od pive (hik!), jal' od ma(h)murluka, dok neki tvrde da se grad stvarno zove Wisby (možete zamislit koji je tek to ma(h)murluk).
Wisby... hik, izvini uredniče! Visby je grad tipa Dubrovnika, opasan masivnim zidinama, sa visokim kulama koje su danas samo šuplje ruine, međutim nikad se nije uspio osamostalit koliko Dubrovnik i disati plućima "republike" ili neke slične forme jer nije bilo vremena - osvajači su stalno visili nadomak grada.
Ono što Visby-ju nedostaje da bi imao šarm Dubrovnika nije klima ili dostupnost, već ona kompaktnost i zgusnutost koju imaju slični gradovi sredozemlja. Prostor unutar zidina je širi i doima se prazno u nekim dijelovima, sa arhitekturom 1900-tih koja kvari patinu. Da li su razlog brojna rušenja ili jednostavno tip gradnje gdje nije bilo potrebe sakriti se od sunca, već naprotiv, izložiti ulice i sokake svjetlu i toploti? Nebitno! Ta precijenjena ruina i sve unutar toga (jednako precjenjeno, mjereno našom platežnom moći) što se zove stari grad Visby, još uvijek je značajan politički centar Švedske, pa i nekoliko konzulata nalazi se tu, na tom, naizled izolovanom, otoku.
Elem, van tih zidina razliježe se čaršija Visby, tipična skandinavska kasaba tipičnih urbanih formi i dinamike od koje smo, u stvari, pobjegli da bi se odmorili... ... Izvini, uredniče, da bismo našli te divlje konje.

Gledajući ovo čini se kao da i vrijeme ima smisla za šalu. Samo mu treba dati vremena...

Dok se hvata fatamorgana nad pregrijanom asfaltnom cestom, vozimo se ka BC (base camp... ma, ko fol) u centru otoka, uskraćeni za jedno pošteno, iscrpljujuće tabananje (na što smo se bili dobrano naoštrili, shvatajući to kao osnovnu sponu ovog i planinarenja tamo gdje planina - nema), lajući na tu globalnu potrebu za urbanizacijom, komunikacijama i sl. "tekovinama" (bez zadnjih primisli o ovome zadnjem, molim) kao pas na mjesec - dakle, uzaludno! Asfalt se uvukao u svaku poru otoka, tako da je tabananje koje smo upražnjavali narednih dana, bilo čisto iz nostalgičnih pobuda, a ne iz neke potrebe.
Otok je uglavnom pokriven starom šumom bijelog bora, na suhoj, poroznoj krečnjačkoj podlozi koja čini da stabla, grane i krošnje poprimaju kvrgave i bizarne forme, ostavljajući na uljeze utisak starine, patine i egzotike... gotovo kao i Wisby - temperiran, sipan iz visine, sa bogatom pjenom i ispoljenom aromom...
Uredniče, izvini na ovom ispadu, nije bilo namjerno. ;-)

Ovisno o karakteru, ova bića pretvaraju se u sve što mašta nas prolaznih (i prolaznika) može zamisliti. Samo joj pustimo na volju...

Dok rusi (ili nedajbože urednik) nisu sasvim izumrli prije nego ih nađemo ili prije nego završimo ovaj izvještaj, napustili smo BC i krenuli sa usponom. Aaaa, ne, ne... radi se o usponu na geografskoj karti
Kako?
Pa, odrediš pravac sjever i jednostavno - tabanaš! Na sjeveru, duž obale "živi" kameni narod zvani "raukar" (plural od rauk, eroziona krečnjačka forma u vidu šiljatih figura, tornjića i sl. formi rasutih duž obale). Bez tabananja bi put do divljih konja bio previše jednostavan, a mi nismo takvi da zloupotrebljavamo bilo čiju jednostavnost. Tabananje je jedino što nas, za sada, veže sa planinom. I za sad samo vjerujemo da je taj put do divljih konja takav - jednostavan. Ko zna šta "vreba" iza petog dana dobrovoljnog tabananja prirodnim rezervatima Gotlanda. Možda ništa, pa šta onda. 

"Babin zub"! Tvorevina koja prkosi prirodnim zakonima

Tabanajući Gotlandom i udišući vjetar prožet mirisom borova i trava, stiče se utisak da su se ovdje pomiješali daleki sjever i daleki jug, nešto između hercegovačkog kamenjara gdje blještavilo krečnjaka gotovo para rožnjaču... i dalekog sjevera, gdje vjetar i studen svode život na ono najotpornije... možda, najneophodnije. Toj "smjesi", "zbrci", šta li već, ne nedostaje egzotike. Naprotiv, ima je "na pasja preskakala" a ogromno, čisto, plitko nebo sa oblacima kao sa razglednica naglašava još više tu egzotičnost. Putujući ka sjeveru otoka, šuma više kao da nije bila šuma već bajka, kamen kao da nije više bio kamen već... priča... pripovjedači... narod...
Senzori identificiraju mirise... Smola... YES! Majčina dušica... YES... More... Hm... YES, mada ta poluslana voda više podsjeća na jezersku nego morsku. U stvari, na skandinavskim jezicima Baltičko more zove se Istočno jezero. Pitam se što nama treba od toga praviti more. Možda urednik zna. On misli vjerovatno da se kroz to ispoljava naša megalomanska crta, kao protuteža skandinavskoj skromnosti, višeslojnosti, osjećajnosti... Majčina dušica (Thymus serpyllum ) boji suha polja ružičasto, dok leptirovi odskaču nezgrapno po toj jalovoj površini išpartanoj vlatima vune i pčele u bundama (bumbari) rješavaju misteriju "svetog grala" (kapljice nektara skrivene negdje u tom beskraju). Sve to djeluje tako poznato, blisko, a tako daleko da se javi osjećaj da ovo ovdje nije ovo ovdje... Ili obrnuto!
Uredniče, mala pauza, pa ćemo preko Bergmanovog greba na Ovčija zagrizala i dalje ka Babinom zubu... 

Priča: Bila jednom jedna velika mama kornjača i velika tata kornjača. Onda je tata... mamu...

Prije kamenog grada, kemene šume, kamenog naroda, kamene tvrđave... svaki termin paše ovdje na jugu sjevera ili sjeveru juga, i to ne samo jednog grada, šume, naroda, tvrđave... jer ima više takvih formacija na Gotlandu, "pretabanali" smo na sjeverni otok Fårö (Ovčiji otok), pod razvijenim zastavama radoznalosti i odlučnosti. Rusi izumiru, moramo požuriti, a put nije lak!!!
Na Fårö-u je proveo posljednje dane, umro i sahranjen legenda filma, režiser Ingemar Bergman, želeći da ta egzotika posebne vrste, koja je u više navrata bila scenografija u njegovim filmovima, egzotika koja je formirala karaktere i uloge u tim filmovima, čiju emotivnu kompleksnost i dubinu mi južnjaci često nismo ni razumjeli, doživljavajući je kao... dosadnu (čitaj: tako različitu od holivudskih akcionih klišea), dakle želeći da ga ta egzotika isprati na put bez povratka. Na istom otoku sahranjena je i jedna od najpoznatijih glumica klasičnog filma - Ingrid Bergman. Otok je inače popularan među švedskim političarima najteže kategorije, što, tabanajući okolo, nikad ne bismo ni pomislili s obzirom na taj ruralni, grubi, oskudni i ljudskom odsutnošću oplemenjeni milje. 

Kamenim piramidama ljudi nastoje izraziti vlastito duhovno sjedinjenje sa raucima, njihovom fizikom, narativnošću i simbolikom...

Ove kamene figure pričale su, ne jezikom već sobom, vlastitim bićem, legende o ostavljenim i od čekanja okamenjenim majkama, žrtvovanim djevicama, monstrumima, okamenjenim stražarima, starcima ogrezlim u vremenu, upornosti, istrajnosti, spoznaji, priče o onima koji vječito čekaju one davno nestale iza horizonta i u tom čekanju, ovisno o vlastitom karakteru, pretvaraju u sve ono što mašta nas prolaznih (i prolaznika) može zamisliti. Samo joj pustimo na volju...
Kult otpora i prkosa vremenu i gravitaciji, nametnut posebnošću tih formi i tih mjesta, osjeća se inteznivno među ovim kamenim formacijama - ljudi se poistovjećuju sa tim prostorom, sa stijenom, njenom svevremenošću, otporom... ugrađujući u taj prostor dio sebe, projicirajući u njega vlastite želje i nade kroz kamene piramide*, u stvari mnoštvo kamenih piramida i kamenih skulptura podignutih okolo koje, kao i raukari, prkose realnosti i prirodnim zakonima. 

*Kamene piramide u planinama obično predstavljaju putokaze ili obilježavaju kote. Ujedno, dodajući po jedan kamenčić piramidama, prolaznici požele nešto i svaki novi ugrađeni kamen predstavlja jednu želju i nadu da će se ta želja ispuniti. Piramide u tom smislu predstavljaju simbol želja i nada onih koji su prije nas bili na tom mjestu.

Na kamenoj kokoški!

U tri navrata smo padali u zarobljeništvo "raukara", kamenog naroda na sjevernim obalama otoka. Da nas u međuvremenu nije dekoncentrisala spoznaja da "rusi" izumiru , tragali bismo i za preostalim kamenim selima Gotlanda. Da se razumijemo, predavali smo se bez otpora. Rauci su nas okivali lancima fantazmagorije i bacali u procjepe, trpali među škrape, provlačili kroz pukotine, vješali na stubove mučenja nevjericom i oduševljenjem i spaljivali radoznalošću na koji način je ovaj kameni narod nastao. Erozijom?! Ali, to u ovom trenutku zvuči banalno. Erozija je samo fizika, ovo je fikcija, ovo kao da ne može biti stvarnost...
Napuštajući taj kamen narod, uvjerili smo se (opet) da je stijena, bilo na obalama Australije (->), bilo u kanjonima Jordana (->), bilo ovdje na jugu sjevera, Gotlandu, isto - izazov i inspiracija! 

Put preko "ovčijih zagrizala". Ovce planduju u hladu tradicionalne Gotlandske kolibe

Put ka gotlandskim divljim konjima, posljednjim "rusima", vodio je preko otoka, pored jednog od nekoliko jezera ušuškanih u trsku, cvjetove lokvanja i borovinu... Tu ostajemo čitav dan. Uredniče, izvini, nismo ni mi ljudi od kamena... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... A?!? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Kremu... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Šta kremu? ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Tu, za sunčanje ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Zzzzz... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... Zzz...ađe i sunce ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 'Ć'm'ić... 

Bijeli borovi, prepoznatljivi po ogoljelim gornjim dijelovima stabala zbog čega u večernjem ili ranojutarnjem suncu ove
šume "gore", zračeći nestvarnom toplinom u ovom sjeverom prožetom ambijentu

Ih, konji!!! Na njih smo zaboravili!
Mada živi na ivici genetskog kolapsa, k'o i Zgembo na ivici finansijskog i mada ta čistoća nije apsolutna, jer je u prošlosti bilo kontrolisane "transfuzije" svježe krvi u ovo jedino preostalo krdo divljih konja u Evropi u vidu nekih ždrijebaca sličnog genetskog... ama, znate... konj, kobila... ždrijebe... eto! ...dakle, ovo krdo od nekih 70-80 jedinki je opstalo i danas privlači veliki broj radoznalaca, od konjofila do naučnika, od turista do nas hajvanturista.
Rusi obitavaju u gustim šumama bijelog bora u centralnom dijelu otoka. Tu, u Lojstahed-u, jednom od rezervata prirode specifičnom po "zmijugavim" izvorima i travnatim oazama u suhoj, krečnjačkoj podlozi koju ni gusto naseljeni bijeli bor ne može učiniti dovoljno svježom, najveća je šansa sresti rusa - gotlandskog divljeg konja. Kvazitabananje koje smo prethodno upražnjavali pod motom " daj šta daš", sada prelazi u ozbiljnije pješačenje kilometrima (ili satima, zavisno kroz koji se medij krećemo - prostor ili vrijeme) kroz gustu šumu i šikaru, nadmudrujući se sa suncem i vrućinom...

Jedno od mjesta gdje bi se rus, po svim zakonima logike, morao pojaviti. No, nas je logika ignorisala!

Konje je oduvjek neko jahao! Naročito kobile! S obzirom na inteligenciju, to je najbolje što im se moglo desiti, inače bi bili iskorjenjeni. Zahvaljujući onim trima osnovnim, praiskonskim ljudskim nagonima "u se, na se i podase", (ovo "podase" odnosilo se i na konje), gotlandsko krdo očuvano je kao rezervat iz koga su uzimani i kroćeni konji za jahanje i vuču. Pripitomljenih, danas ih ima oko 1500 na otoku, žive emancipovano, u skladu sa švedskim standardima.
Dragi čitaoci, ako je neko pomislio da se i biti jahan isplati... Hm, možda je u pravu...
Poznavaoci konja znaju koliko su konji plašljivi (strah im je usađen u kičmenu moždinu, što im vjerovatno život čini patnjom), a to proističe iz bespomoćnosti - konj, evolucijski gledano, nije ništa drugo do komad mesa u divljini, ponuđen onima na višem stupnju inteligencije - zvijerima. Jest da do tog komada vodi par kopita i koji red zuba, ali to nije bila posebna prepreka njihovom iskorjenjivanju, osim na Gotlandu. Tu su rusi imali "konjsku" sreću - prethodno su iskorjenjene zvijeri.
Dok očekujemo reakciju urednika na ove kulturne ispade, tabanamo dalje gotlanskim šumama, uživajući u znoju, vrućini i naporu kao u pravim planinama... 

Od jedinog preostalog evropskog krda divljih konja vidjeli smo samo k... (kaku)

Tačno je da nam je urednik skrenuo pažnju da su rusi plašljivi. Ali, mislili smo da s... ovaj, pretjeruje, kao i svi urednici. Na kraju, nakon poludnevnog tabananja i toliko uloženih kalorija, od divljih konja vidjeli smo samo - k... (kaku, nije k...c). Manjeg kalibra nego što je uobičajeno, pomiješana sa otiscima malih, gotovo nježnih kopita (rusi su sitni, vitki konji, nešto manji od bosanskih brdskih), sušila se na zraku, mirišući na divljinu, evoluciju... Bio je to jak utisak koji nas je osvojio!
A rusi su, njih osamdeset (znali smo to i osjećali svim svojim bićem), stajali nepomično negdje u hladovini bijelih borova, razgoneći repom trome sjeverne muhe i nečujno strižući ušima, ne dišući, čekajući da mi promaknemo pored njih, ne razlikujući ih od sjenki, stabala, grmova, legendi... i smijali nam se. Znali smo to! Čuli...
Kao što se i oni sami, iz sezone u sezonu, kreću u smijeru kazaljke na satu u potrazi za ispašom u centralnom dijelu otoka, uvidjesmo da se i mi krećemo po istom principu kroz šumu bez orjentira, u nadi da ćemo ponovo izbiti na "12" i prepznati mjesto odakle smo pošli. 

Zadovoljimo se leptirovima, ako je već propao san o susretu sa rusima

Nakon neuspjele potjere, nekog tamo dana (niko se nije zamarao brojanjem) bilo je vrijeme napustiti san o susretu sa jedinim preostalim krdom divljih konja u Evropi. Leptirovi su, pokazalo se, manje plašljivi... Poštovani čitaoci, zadovoljite se time. I ti uredniče! Heb... ga!

KRAJ